The Dying Ayurveda Practices of Andhra Pradesh – ఆంధ్రప్రదేశ్లో దాదాపు కనుమరుగైపోతున్న ఆయుర్వేదం
పరిచయం
భారతీయ వైద్యంలో ఆయుర్వేదానికి ఎంతో విశిష్టమైన స్థానం ఉంది. వేల ఏళ్లుగా మన ఆరోగ్య సంరక్షణ విధానాల్లో భాగమైన ఈ వైద్యశాస్త్రం, నేడు ఆధునిక వైద్యం అభివృద్ధి చెందుతున్న కారణంగా కనుమరుగైపోతుంది. ముఖ్యంగా ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఆయుర్వేదానికి సంబంధించి పలు విలువైన చికిత్సా విధానాలు, ఔషధ సూత్రాలు నశించిపోతున్నాయి. ఈ వ్యాసంలో, ఆయుర్వేదం ఎలా మారిపోయిందో, దానిని తిరిగి ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చే మార్గాలను తెలుసుకుందాం.
ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఆయుర్వేద చరిత్ర
ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఆయుర్వేద వైద్యం అనాదిగా రాజ కుటుంబాలు, గురుకుల విద్యా విధానాల ద్వారా అభివృద్ధి చెందింది. కొన్ని ప్రముఖ ఆయుర్వేద గ్రంథాలు, వంశపారంపర్య వైద్యులు ఈ రాష్ట్రానికి మాత్రమే ప్రత్యేకమైనవి. వివిధ ప్రాంతాల్లో ఆయుర్వేద చికిత్సా పద్ధతులు విభిన్నంగా ఉండేవి. కొన్ని ఆలయాలు, ఆశ్రమాలు ఆయుర్వేద వైద్యం నేర్పే కేంద్రాలుగా ఉండేవి.
ఆరుగురు ఆయుర్వేద విద్వాంసులు
పేరు | ప్రఖ్యాతి | ప్రదేశం |
---|---|---|
ఆత్రేయ మహర్షి | ప్రాచీన ఆయుర్వేద గ్రంథాల రచయిత | విజయవాడ |
కాశ్యప మహర్షి | బాల చికిత్స నిపుణుడు | రాజమండ్రి |
నారాయణ శాస్త్రి | ఆయుర్వేద శస్త్రచికిత్స నిపుణుడు | విశాఖపట్నం |
చెర్ల వెంకటేశ్వరరావు | వంశపారంపర్య ఆయుర్వేద నిపుణుడు | కర్నూలు |
భద్రయ్య గారు | మూలికా చికిత్సలో నిపుణుడు | అనంతపురం |
మధుసూదన్ శర్మ | పంచకర్మ వైద్యంలో ప్రసిద్ధుడు | గుంటూరు |
ఆయుర్వేదం మరుగునపడటానికి కారణాలు
- ఆధునిక వైద్యం ప్రభావం – ప్రజలు ఆధునిక వైద్యాన్ని వేగంగా అవలంబించడమే ప్రధాన కారణం. ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులలో ఆధునిక చికిత్స సులభంగా అందుబాటులోకి రావడంతో ప్రజలు ఆయుర్వేద వైద్యాన్ని తగ్గించారు.
- ప్రభుత్వ మద్దతు కొరత – ఆయుర్వేదానికి తక్కువ బడ్జెట్ కేటాయించడంతో, ఆసుపత్రులు తగ్గిపోతున్నాయి. ఆయుర్వేద వైద్యులను ప్రోత్సహించే విధంగా ప్రభుత్వ పథకాలు తక్కువగా ఉన్నాయి.
- తగిన మార్గదర్శకత్వం లేకపోవడం – యువత ఈ రంగంలో భవిష్యత్తును చూడకపోవడం. కొత్త వైద్యులు, పరిశోధకులు ఆయుర్వేద వైద్యంపై ఆసక్తి చూపించకపోవడం.
- సహజ మూలికల కొరత – పలు మూలికల అభావం వల్ల ఆయుర్వేద ఔషధ తయారీ నెమ్మదిగా క్షీణిస్తోంది. మూలికా సాగుకు ప్రోత్సాహం ఇవ్వకపోవడం కూడా ఒక కారణం.
చారిత్రక ప్రాముఖ్యత
ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఆయుర్వేద వైద్యానికి అత్యంత ప్రాచీన చరిత్ర ఉంది. మన పూర్వీకులు తరతరాలుగా అందించిన ఈ అమూల్యమైన వైద్య విజ్ఞానం ఎన్నో రోగాలకు చికిత్స చేసే విధానాలను కలిగి ఉంది. తూర్పు కనుమలు, బంగాళాఖాతం మధ్య ఉన్న మన రాష్ట్రంలో వివిధ రకాల ఔషధ మొక్కలు సమృద్ధిగా లభించేవి. ఈ జీవ వైవిధ్యం వల్ల ప్రాంతీయ వైద్య పద్ధతులు అభివృద్ధి చెందాయి.
సముద్ర తీర ప్రాంతాల్లోని సాంప్రదాయ వైద్యులు చర్మ వ్యాధులు, శ్వాస సంబంధిత రుగ్మతలకు ప్రత్యేక చికిత్సా విధానాలను అభివృద్ధి చేశారు. వారు తమ జ్ఞానాన్ని తాటి ఆకులపై వ్రాసి భద్రపరిచారు. ఈ విలువైన వైద్య గ్రంథాలు శతాబ్దాల పాటు మన వైద్య సంప్రదాయాన్ని కాపాడాయి.
స్వర్ణయుగం
గత శతాబ్దంలో ఆంధ్రప్రదేశ్లో అనేక ఆయుర్వేద కళాశాలలు, పరిశోధనా కేంద్రాలు ఉండేవి. దేశం నలుమూలల నుండి విద్యార్థులు, పండితులు వచ్చి ఇక్కడ చదివేవారు. సాంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని ఆధునిక శాస్త్రీయ అవగాహనతో మేళవించే విధానం వీటిలో అనుసరించేవారు. ప్రభుత్వం కూడా గ్రామీణ ప్రాంతాలకు వైద్య సేవలు అందించడంలో వీటి ప్రాముఖ్యతను గుర్తించి ప్రోత్సహించేది.
“వైద్య వనాలు” అనే పవిత్ర వనాలలో ఔషధ మొక్కలను పెంచి సంరక్షించేవారు. ఈ వనాలు సజీవ ప్రయోగశాలలుగా పనిచేసేవి. వైద్యులు ఇక్కడి నుండి కావలసిన మూలికలు సేకరించి, వాటిపై పరిశోధనలు చేసేవారు. ఈ మొక్కల సేకరణ, వాటి ఉపయోగం గురించి ప్రత్యేక ఆచారాలు, పద్ధతులు పాటించేవారు.
సాంప్రదాయ చికిత్సా విధానాలు
“నవరకిఴి” వంటి ప్రత్యేక చికిత్సా పద్ధతులు మన రాష్ట్రంలో అభివృద్ధి చెందాయి. ఔషధ గుణాలున్న బియ్యంతో చేసే ఈ చికిత్స నాడీ వ్యవస్థ సమస్యలకు చక్కని పరిష్కారంగా పేరు పొందింది. తీర ప్రాంతాల్లో “జలౌకావచరణ” (జలగల చికిత్స) లో ప్రత్యేక నైపుణ్యం ఉండేది.
ప్రాంతీయంగా లభించే ఆహార పదార్థాలు, కాలానుగుణ మార్పులను బట్టి ప్రత్యేక ఆహార నియమాలను రూపొందించారు. చికిత్సల ప్రభావాన్ని పెంచడానికి ఏయే ఆహారాలు కలిపి తీసుకోవాలో, వాటి మేళవింపు ఎలา ఉండాలో వివరించే సమగ్ర మార్గదర్శకాలను తయారు చేశారు.
క్షీణదశ
నగరీకరణ వల్ల చాలా ఔషధ మొక్కల నివాస ప్రాంతాలు నశించిపోయాయి. దీంతో వైద్యులకు సరైన మూలికలు దొరకడం కష్టమైంది. ఒకప్పుడు జాగ్రత్తగా కాపాడిన పవిత్ర వనాలు ఇప్పుడు అతిక్రమణలకు, నాశనానికి గురవుతున్నాయి.
ఆధునిక విద్యా విధానం వల్ల సాంప్రదాయ గురు-శిష్య పద్ధతి దెబ్బతింది. వైద్య కుటుంబాల నుండి వచ్చిన యువత వేరే వృత్తులను ఎంచుకుంటున్నారు. శతాబ్దాల పాటు కొనసాగిన జ్ఞాన ప్రసారణ తెగిపోతోంది. కుటుంబ రహస్యాలుగా భద్రపరచిన వైద్య విధానాలు, పెద్దలు చనిపోవడంతో కనుమరుగవుతున్నాయి.
ఆర్థిక సవాళ్లు
సాంప్రదాయ వైద్యులు ఆర్థిక ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంటున్నారు. నాణ్యమైన మూలికల ధరలు భారీగా పెరిగాయి. ఆధునిక వైద్య కేంద్రాల పోటీ వల్ల రోగులు తగ్గిపోయారు. సాంప్రదాయ ఔషధాల తయారీకి చాలా సమయం, శ్రమ అవసరం. ప్రస్తుత వేగవంతమైన వైద్య రంగంలో వీటిని కొనసాగించడం కష్టమవుతోంది.
ప్రమాణీకరణ, నాణ్యతా నియంత్రణ లేకపోవడం వల్ల సాంప్రదాయ ఔషధాలపై నమ్మకం తగ్గింది. కొందరు మంచి ప్రమాణాలు పాటిస్తున్నా, మరికొందరు ఖర్చులు తగ్గించుకోవడానికి నాణ్యతను వదులుకున్నారు.
ఆధునిక వైద్య పోటీ
ఆధునిక వైద్య కేంద్రాల విస్తరణ వల్ల సాంప్రదాయ ఆయుర్వేద కేంద్రాలకు తీవ్ర పోటీ ఏర్పడింది. త్వరగా నయమయ్యే చికిత్సలు కావాలనే రోగుల కోరిక పెరిగింది. దీర్ఘకాలిక ఫలితాలను ఇచ్చే ఆయుర్వేద చికిత్సలపై ఆసక్తి తగ్గింది.
ప్రభుత్వ విధానాలు
ప్రభుత్వం ఆయుర్వేదాన్ని ప్రోత్సహించే అనేక పథకాలను ప్రవేశపెట్టినప్పటికీ, వాటి అమలు సరిగ్గా జరగడం లేదు. ఆయుర్వేద కళాశాలలకు తగినంత నిధులు అందడం లేదు. మూలికల సేకరణ, పరిరక్షణకు ప్రత్యేక చట్టాలు, విధానాలు అవసరం.
విద్యా వ్యవస్థలో మార్పులు
ఆయుర్వేద విద్య ఆధునిక కాలానికి అనుగుణంగా మారాల్సిన అవసరం ఉంది. సాంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని ఆధునిక పరిశోధనలతో సమన్వయం చేయాలి. విద్యార్థులకు ప్రాయోగిక శిక్షణ ఎక్కువగా ఇవ్వాలి
ప్రస్తుత పరిస్థితి
మూలికల కొరత
- వేప
- తులసి
- కర్క్కాయ
- తాడి
- మార్రేడు
- తంగేడు
- జిల్లేడు
- నేరేడు
ఈ మూలికలు నేడు అరుదుగా మారిపోతున్నాయి. పట్టణీకరణ, అడవుల నరికివేత వల్ల చాలా ఔషధ మొక్కలు అంతరించిపోతున్నాయి.

ప్రాంతీయ వైద్య పద్ధతులు
ఆంధ్రప్రదేశ్లోని వివిధ ప్రాంతాలలో వేర్వేరు రకాల ఆయుర్వేద వైద్య పద్ధతులు అభివృద్ధి చెందాయి. కోస్తా ప్రాంతంలో సముద్ర సంబంధిత మూలికలతో చికిత్సలు ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నాయి. రాయలసీమ ప్రాంతంలో ఎండ తట్టుకునే ఔషధ మొక్కల సాగు విశిష్టత పొందింది. గిరిజన ప్రాంతాలలో ఆదివాసీ వైద్య పద్ధతులు ప్రత్యేకంగా అభివృద్ధి చెందాయి. ఈ పద్ధతులన్నీ స్థానిక అవసరాలకు అనుగుణంగా రూపొందాయి.
సాంప్రదాయ వైద్యుల స్థితి
ఆయుర్వేద వైద్యుల సంఖ్య తగ్గుదల (2000-2024)
ప్రాంతం | 2000 సంవత్సరంలో | 2024 సంవత్సరంలో | శాతం తగ్గుదల |
---|---|---|---|
కోస్తా ఆంధ్ర | 1,200 | 450 | 62.5% |
రాయలసీమ | 800 | 280 | 65% |
ఏజెన్సీ ప్రాంతం | 600 | 180 | 70% |
జ్ఞాన వారసత్వం
పూర్వం గురుకుల విధానంలో నేర్పబడే ఈ వైద్య విద్య నేడు కనుమరుగవుతోంది. నాడీ పరీక్ష, ఔషధ తయారీ విధానాలు, చికిత్సా పద్ధతులు వంటి అనేక విలువైన విషయాలు కాలగర్భంలో కలిసిపోతున్నాయి.
సాంప్రదాయ జ్ఞాన బదిలీ స్థితి
జ్ఞాన రకం | ప్రస్తుత వైద్యులు | లిఖిత పద్ధతులు | ప్రమాద స్థాయి |
---|---|---|---|
నాడీ పరీక్ష | చాలా తక్కువ | పాక్షికం | అత్యధికం |
ఔషధ తయారీ | మధ్యస్థం | పరిమితం | ఎక్కువ |
చికిత్సా పద్ధతులు | తక్కువ | స్వల్పం | తీవ్రం |
ఆర్థిక ప్రభావం
అనుబంధ వృత్తులపై ప్రభావం
వృత్తి | 2000లో ఉన్నవారు | 2024లో ఉన్నవారు | ఆదాయ ప్రభావం |
---|---|---|---|
మూలిక సేకరణదారులు | 2,500 | 800 | -68% |
ఔషధ తయారీదారులు | 1,800 | 600 | -72% |
పరికర సరఫరాదారులు | 1,200 | 300 | -75% |
సంరక్షణ ప్రయత్నాలు
ప్రభుత్వ మరియు స్వచ్ఛంద సంస్థలు ఆయుర్వేద వైద్య పద్ధతులను కాపాడటానికి పలు చర్యలు తీసుకుంటున్నాయి:
- మూలిక మొక్కల పెంపకం ప్రోత్సాహం
- ఆయుర్వేద కళాశాలల స్థాపన
- పారంపర్య వైద్య గ్రంథాల డిజిటలైజేషన్
- యువ తరానికి శిక్షణ
సవాళ్లు
- ఆధునిక వైద్య విధానాల ప్రభావం
- యువతలో ఆసక్తి లోపం
- మూలికల లభ్యత తగ్గుదల
- ఆర్థిక సమస్యలు
- ప్రభుత్వ మద్దతు లోపం
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు
వైద్య పద్ధతులను అభివృద్ధి చేయాలి. విదేశీ పర్యాటకులను ఆకర్షించే విధంగా ఆయుర్వేద పర్యాటక కేంద్రాలను నిర్మించాలి. అంతర్జాతీయ వైద్య సదస్సులలో మన వైద్యుల భాగస్వామ్యాన్ని పెంచాలి.
యువతరం ప్రాముఖ్యత
కొత్త తరం వైద్యులు సాంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని అవగాహన చేసుకుని, దానిని ఆధునిక అవసరాలకు అనుగుణంగా మలచుకోవాలి. పాఠశాల స్థాయి నుండే పిల్లలకు సహజ వైద్యం గురించి అవగాహన కల్పించాలి. వైద్య విద్యార్థులకు సాంప్రదాయ వైద్యంపై ప్రత్యేక శిక్షణ ఇవ్వాలి.
ప్రజా భాగస్వామ్యం
ప్రజలు సాంప్రదాయ వైద్యాన్ని ఆదరించే విధంగా చైతన్య కార్యక్రమాలు నిర్వహించాలి. ఇంటి వైద్యానికి ఉపయోగపడే మూలికల పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించాలి. ఆరోగ్య శిబిరాలు, ప్రదర్శనల ద్వారా ప్రజలలో అవగాహన పెంచాలి.
డిజిటల్ సాంకేతికత
ఆయుర్వేద వైద్య సేవలను ఆన్లైన్ ద్వారా అందించే విధానాలను అభివృద్ధి చేయాలి. మొబైల్ యాప్స్ ద్వారా సులభంగా వైద్య సలహాలు అందించాలి. సాంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని డిజిటల్ రూపంలో భద్రపరచి, తదుపరి తరాలకు అందించాలి.
ఔషధ పరిశ్రమ
ఆయుర్వేద ఔషధాల తయారీని పారిశ్రామిక స్థాయిలో చేపట్టాలి. నాణ్యతా ప్రమాణాలను కచ్చితంగా పాటించాలి. కొత్త ఔషధాలను అభివృద్ధి చేయడంతో పాటు, ప్రాచీన ఔషధాలను కూడా ఆధునిక పద్ధతిలో తయారు చేయాలి.
సమగ్ర విధానం
ఆయుర్వేద వైద్యాన్ని పునరుద్ధరించడానికి సమగ్ర విధానం అవసరం. ప్రభుత్వం, వైద్యులు, పరిశ్రమ, విద్యా సంస్థలు అందరూ కలిసి పనిచేయాలి. మన వారసత్వాన్ని కాపాడుకోవడంతో పాటు, దానిని ఆధునిక కాలానికి అనుగుణంగా తీర్చిదిద్దాలి.
భవిష్యత్తు దృక్పథం
ఆయుర్వేద వైద్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి అవసరమైన చర్యలు:
- సమగ్ర డాక్యుమెంటేషన్
- యువతరానికి ప్రోత్సాహకాలు
- ఔషధ మొక్కల సంరక్షణ
- ప్రభుత్వ మద్దతు పెంపు
- ఆధునిక పరిశోధనలతో అనుసంధానం
వంశపారంపర్య జ్ఞానం
కుటుంబాలలో తరతరాలుగా వైద్య విద్య అందించే సంప్రదాయం ఉండేది. తండ్రి నుండి కొడుకుకి, తాత నుండి మనవడికి ఈ విద్య అందించబడేది. ప్రతి కుటుంబానికి దానికంటూ ప్రత్యేకమైన ఔషధ తయారీ విధానాలు, చికిత్సా పద్ధతులు ఉండేవి. ఈ జ్ఞానం రహస్యంగా భద్రపరచబడి, తగిన వారికి మాత్రమే అందించబడేది. కుటుంబ గౌరవానికి ఈ వైద్య సేవ ప్రతీకగా భావించబడేది.
ప్రాంతాల వారీగా వైద్య కుటుంబాల స్థితి (1950-2024)
ప్రాంతం | 1950లో ఉన్న కుటుంబాలు | 2024లో ఉన్న కుటుంబాలు | క్రియాశీల వైద్యులు |
---|---|---|---|
ఉత్తర కోస్తా | 450 | 85 | 32 |
దక్షిణ కోస్తా | 380 | 65 | 28 |
రాయలసీమ | 320 | 45 | 18 |
తెలంగాణ సరిహద్దు | 280 | 40 | 15 |
మూలికల సేకరణ సంప్రదాయాలు
మూలికల సేకరణలో ప్రత్యేకమైన పద్ధతులు పాటించేవారు. పంచాంగం ప్రకారం శుభ ముహూర్తాలలో మూలికలు సేకరించడం, వాటిని శాస్త్రీయ పద్ధతిలో ఎండబెట్టడం, నిల్వ చేయడం జరిగేది. కొన్ని మూలికలు రాత్రిపూట సేకరించాలి, మరికొన్ని ఉదయాన్నే తీసుకోవాలి అనే నియమాలు ఉండేవి. ప్రతి మూలికను సేకరించే ముందు కొన్ని ప్రత్యేక మంత్రాలు చదివేవారు. మూలికల శక్తిని పెంచే ప్రత్యేక విధానాలు అనుసరించేవారు.
ఆధునిక సవాళ్లు
ప్రస్తుతం ఆయుర్వేద వైద్యం అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది. ఆధునిక వైద్య విధానాల ప్రభావం, నగరీకరణ, పారిశ్రామికీకరణ వల్ల సంప్రదాయ వైద్యం వెనుకబడిపోతోంది. యువతరం ఈ వృత్తి వైపు ఆకర్షితులు కావడం లేదు. మూలికల లభ్యత తగ్గిపోతోంది. ప్రభుత్వ మద్దతు సరిగా లేకపోవడం వల్ల ఈ వైద్య విధానం మరింత క్షీణిస్తోంది.
ప్రధాన సవాళ్లు మరియు ప్రభావం
సవాలు | ప్రభావ తీవ్రత | ప్రస్తుత పరిస్థితి | భవిష్యత్ అంచనా |
---|---|---|---|
మూలికల కొరత | అత్యధికం | క్షీణిస్తోంది | అతి తీవ్రం |
జ్ఞాన లోపం | తీవ్రం | పెరుగుతోంది | క్లిష్టం |
ఆర్థిక సమస్యలు | మధ్యస్థం | స్థిరంగా ఉంది | మెరుగవచ్చు |
ప్రభుత్వ మద్దతు | తక్కువ | మెరుగవుతోంది | ఆశాజనకం |
విద్యా విధానంలో మార్పులు
పూర్వం గురుకుల విధానంలో బోధించబడే ఆయుర్వేద విద్య ఇప్పుడు ఆధునిక కళాశాలలలో నేర్పబడుతోంది. ఈ మార్పు వల్ల సంప్రదాయ జ్ఞానంలో చాలా భాగం కోల్పోతున్నాము. ప్రాక్టికల్ అనుభవం తగ్గిపోతోంది. విద్యార్థులకు మూలికల గురించిన సమగ్ర జ్ఞానం అందడం లేదు. పరీక్షల కోసం చదివే విద్య అవుతోంది తప్ప, నైపుణ్యం పెంపొందే విధానం కాదు.
ఔషధ తయారీ పద్ధతులు
సంప్రదాయ ఔషధ తయారీలో ప్రత్యేకమైన పద్ధతులు పాటించేవారు. చంద్రుని కళల ప్రకారం కొన్ని ఔషధాలు తయారు చేసేవారు. కాలాలకు అనుగుణంగా మూలికలు సేకరించి, ఔషధాలు తయారు చేసేవారు. ప్రతి దశలోనూ మంత్రాలు, ప్రత్యేక విధానాలు పాటించేవారు. ఈ జ్ఞానం నేడు కనుమరుగవుతోంది.
నాడీ పరీక్షా విధానం
నాడీ పరీక్ష ద్వారా రోగనిర్ధారణ చేసే విధానం ఒక ప్రత్యేక కళ. ఈ విద్యలో ప్రావీణ్యం సంపాదించడానికి సంవత్సరాల పాటు అభ్యాసం అవసరం. ఇది కేవలం నాడిని తాకడం మాత్రమే కాదు, శరీరంలోని వాత, పిత్త, కఫ దోషాల స్థితిని అంచనా వేయగల సామర్థ్యం. ఈ విద్య నేర్చుకోవడానికి ఇప్పుడు ఆసక్తి చూపే యువత తగ్గిపోతున్నారు.
రోగ నివారణ పద్ధతులు
ఆయుర్వేదంలో రోగ నివారణకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యత ఇచ్చేవారు. ఋతువులకు అనుగుణంగా ఆహార నియమాలు, దినచర్య పాటించేవారు. వాతావరణ మార్పులకు ముందే శరీరాన్ని సిద్ధం చేసే పంచకర్మ చికిత్సలు చేసేవారు. రసాయన చికిత్సలతో రోగనిరోధక శక్తిని పెంచేవారు. ఇవన్నీ నేడు అరుదైపోతున్నాయి.
చికిత్సా పద్ధతుల వినియోగం (2000-2024)
చికిత్సా పద్ధతి | 2000లో వినియోగం | 2024లో వినియోగం | తగ్గుదల శాతం |
---|---|---|---|
పంచకర్మ | 75% | 25% | 66.7% |
క్షారసూత్ర | 60% | 15% | 75% |
రసాయన | 80% | 30% | 62.5% |
అగ్నికర్మ | 45% | 10% | 77.8% |

ప్రాంతీయ వైవిధ్యం
ఆంధ్రప్రదేశ్లో ప్రాంతాల వారీగా వైద్య పద్ధతులలో తేడాలు కనిపిస్తాయి. కోస్తా ప్రాంతంలో సముద్ర జీవుల నుండి తయారు చేసే ఔషధాలు ప్రత్యేకత. రాయలసీమలో ఎండ తట్టుకునే మూలికలతో చేసే చికిత్సలు విశిష్టత. ఉత్తరాంధ్రలో గిరిజన వైద్యం ప్రత్యేకత. ఈ వైవిధ్యం కాపాడుకోవాలి.
ఆర్థిక ప్రభావాలు
వైద్యుల ఆదాయం తగ్గడం వల్ల ఈ వృత్తిపై ఆసక్తి తగ్గిపోతోంది. మూలికల ధరలు పెరగడం, లభ్యత తగ్గడం వల్ల ఔషధ తయారీ ఖర్చు పెరిగింది. రోగులు ఆధునిక వైద్యానికి మళ్లడంతో ఆదాయం తగ్గింది. దీంతో చాలా మంది వైద్యులు వృత్తి మార్పు చేసుకుంటున్నారు.
సామాజిక గుర్తింపు
గతంలో వైద్యులకు సమాజంలో గొప్ప గౌరవం ఉండేది. వారి సలహాలు జీవన విధానంలో భాగమయ్యేవి. నేడు ఆ స్థానం తగ్గిపోయింది. యువతరం ఈ వృత్తిని గౌరవంగా చూడటం లేదు. దీంతో వంశపారంపర్య వైద్యులు కూడా తమ పిల్లలను వేరే వృత్తుల వైపు మళ్లిస్తున్నారు.
పరిశోధన అవసరం
ఆయుర్వేద ఔషధాల ప్రభావాన్ని ఆధునిక పరిశోధనలతో నిరూపించాలి. మూలికల రసాయన విశ్లేషణ చేయాలి. వాటి ప్రభావాన్ని శాస్త్రీయంగా అధ్యయనం చేయాలి. ఇలాంటి పరిశోధనలకు నిధులు, మౌలిక వసతులు అవసరం.
భవిష్యత్ అవకాశాలు
ప్రపంచవ్యాప్తంగా సహజ వైద్యంపై ఆసక్తి పెరుగుతోంది. ఆయుర్వేద పర్యాటకం అభివృద్ధి చెందుతోంది. ఔషధ కంపెనీలు సంప్రదాయ ఔషధాలపై దృష్టి పెడుతున్నాయి. ఈ అవకాశాలను సద్వినియోగం చేసుకోవాలి.
ప్రభుత్వ చర్యలు
ప్రభుత్వం ఆయుర్వేద వైద్యాన్ని ప్రోత్సహించే చర్యలు తీసుకోవాలి. మూలికల సాగుకు ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వాలి. వైద్యులకు ఆర్థిక సహాయం అందించాలి. పరిశోధనలకు నిధులు కేటాయించాలి. ప్రజలలో అవగాహన పెంచాలి.
సంరక్షణ విధానాలు
వంశపారంపర్య జ్ఞానాన్ని డాక్యుమెంట్ చేయాలి. మూలికల భూములను సంరక్షించాలి. ప్రత్యేక మూలికల పెంపక కేంద్రాలు ఏర్పాటు చేయాలి. యువతరానికి శిక్షణ ఇవ్వాలి. సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో అనుసంధానం చేయాలి.
విద్యా విధానంలో మార్పులు
ఆయుర్వేద విద్యలో సంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని పొందుపరచాలి. ప్రాక్టికల్ శిక్షణకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. మూలికల గుర్తింపు, సేకరణ, భద్రపరచడంలో శిక్షణ ఇవ్వాలి. ఆధునిక పరిశోధనా పద్ధతులను అనుసంధానం చేయాలి.
ముగింపు
ఆయుర్వేద వైద్యం మన సాంస్కృతిక వారసత్వంలో అమూల్యమైన భాగం. దీనిని కాపాడుకోవడం ప్రతి ఒక్కరి బాధ్యత. అన్ని వర్గాల ప్రజల సహకారంతో, ప్రభుత్వ మద్దతుతో ఈ విలువైన వైద్య విధానాన్ని భావితరాలకు అందించాలి. సరైన ప్రణాళికతో, నిబద్ధతతో పని చేస్తే ఈ వైద్య విధానాన్ని పునరుజ్జీవింపజేయవచ్చు.
1 thought on “The Dying Ayurveda Practices of Andhra Pradesh – ఆంధ్రప్రదేశ్లో దాదాపు కనుమరుగైపోతున్న ఆయుర్వేదం”